GENEVE – Nu de situatie in het oosten van Congo verder verslechtert, heeft Mary Lawlor, speciaal rapporteur voor de situatie van mensenrechtenverdedigers, vandaag in Genève opgeroepen tot dringende en concrete steun voor mensenrechtenverdedigers in de regio.
“Mensenrechtenverdedigers in het oosten van de Democratische Republiek Congo lopen momenteel een extreem risico op represailles voor hun mensenrechtenwerk. Ze hebben onmiddellijk hulp nodig, waaronder steun voor tijdelijke herhuisvesting bij hun familie”, aldus Mary Lawlor.
Leven in angst
De door Rwanda gesteunde gewapende groep M23 bleef oprukken in de regio sinds het begin van zijn offensief eerder dit jaar, en degenen die de schendingen documenteerden en aan de kaak stelden, waren directe doelwitten. “In de afgelopen weken heb ik talloze verzoeken om steun ontvangen en heb ik rechtstreeks gesproken met mensenrechtenverdedigers ter plaatse. Ze leven in angst en de risico’s zijn reëel. Onlangs vertelde een mensenrechtenactivist me dat de M23-rebellen lijsten hadden opgesteld van mensenrechtenverdedigers die opgepakt zouden worden in de gebieden die ze controleren”, aldus mevrouw Lawlor.
De speciale rapporteur zei dat ze geloofwaardige berichten had ontvangen over mensenrechtenverdedigers die in een isoleercel worden vastgehouden, onder dwang zijn verdwenen en worden gemarteld in Rutshuru en Masisi in Noord-Kivu. Dat terwijl ten minste zes mensenrechtenverdedigers worden vermist na een poging om Goma te ontvluchten na de inname van de stad door M23.
Wraak
“Sommige mensenrechtenverdedigers hadden geen andere keuze dan hun huizen te ontvluchten. Degenen die erin slaagden om andere steden te bereiken, hebben niet de middelen om onderdak te vinden of in hun dagelijkse behoeften te voorzien. Anderen bleven in de door de rebellen gecontroleerde gebieden, maar vrezen voor hun veiligheid. Een mensenrechtenverdediger vroeg me hoe hij zich kon blijven verbergen toen de M23 een volkstelling begon uit te voeren in Goma”, aldus de speciale rapporteur.
Sinds de massale ontsnappingen uit gevangenissen in Goma, Kalehe, Bukavu en Uvira zijn duizenden gedetineerden ontsnapt, onder wie ook gewelddadige criminelen en leiders van gewapende groepen die veroordeeld zijn voor ernstige mensenrechtenschendingen die neerkomen op oorlogsmisdaden en misdaden tegen de menselijkheid. Sommigen van hen bedreigen de mensenrechtenverdedigers die medische, psychosociale en juridische bijstand gaven aan de slachtoffers en getuigen die tijdens de processen getuigden. “Nu de mensenrechtenverdedigers bedreigd worden en represailles vrezen, kunnen de slachtoffers zich tot niemand wenden.”
© CongoForum, 07.03.25 (rk)
Beeld – bron: Radio Okapi
