PARIJS/BRUSSEL – President Félix Tshisekedi is niet de juiste man op de juiste plaats. Dat is de teneur van een erg kritische opiniebijdrage die Jean-Jacques Lumumba liet verschijnen in de krant Le Soir. De auteur is een econoom en de neef van wijlen Patrice Emery Lumumba, de vermoorde eerste premier van de DR Congo.

Volgens Jean-Jacques Lumumba beleeft de DR Congo een serieuze crisis als gevolg van slecht bestuur en corruptie bij de elites. Sommige Congolezen dachten bij de verkiezingen in 2018 dat Félix Tshisekedi een positieve verandering zou brengen. Maar die hoop bleek ijdel. “We zien een centralisering van de macht, corruptie, een toenemende onveiligheid en een economie die aftakelt.”

Lumumba wijt de situatie aan jaren van slecht bestuur, een gebrek aan verantwoordelijkheidszin en ‘verraad aan het hoofd van de staat’. Hij vindt dat de Congolese staat in handen is van roofridders. “Onze buitenlandse vijanden zouden nooit zoveel greep hebben gehad op onze land als de elites die Congo leiden zichzelf niet zouden hebben verkocht aan de meestbiedende”, klinkt het genadeloos.

In 2018 dachten sommige Congolezen dat er een nieuwe wind zou waaien met de (omstreden) verkiezing van Tshisekedi als president. “Na tientallen jaren van dictatuur en chaotisch bestuur.” Maar Lumumba merkte bij de nieuwe machthebbers geen echte wil om het land positief te veranderen. “De zoon van de historische opposant Etienne Tshisekedi surfte gewoon op de politieke erfenis van zijn vader, zonder ook maar ooit diens discipline of visie te belichamen.”

‘Een president die nooit verantwoordelijkheid neemt’

Félix Tshisekedi is ondertussen al zes jaar lang president. “Hij concentreerde alle macht bij zich maar nam nooit zijn verantwoordelijkheid”, zegt Lumumba. “Hij is baas van alles maar verantwoordelijk voor niets. Hij sluit zich op in holle slogans en lege beloftes. Onder hem floreert een bestuur, gebaseerd op onbekwaamheid, corruptie en cliëntelisme. Het land belandt in een chaos terwijl zijn regime onbekwame vrienden beloont, andersluidende stemmen onderdrukt en de justitie gebruikt voor politieke doeleinden.”

De onveiligheid in Oost-Congo spreekt boekdelen. “Tshisekedi faalde in zijn eerste opdracht, de onschendbaarheid van het grondgebied verdedigen. Het militaire debacle in Goma en Bukavu is het directe resultaat van het amateurisme aan de top van de staat en van het onvermogen om een sterk en loyaal leger uit te bouwen. Onze soldaten sneuvelen aan het front, en de president beschuldigt de verraders binnen het leger, zonder ooit zijn eigen fouten te erkennen. Na zes jaar van passiviteit en laksheid kondigt hij een reorganisatie van het leger aan, terwijl de rebellen aan de poorten van onze strategische steden staan.”

‘Onze rijkdommen worden verkwanseld’

“In plaats van de Congolese soevereiniteit te versterken lijkt Tshisekedi bereid om onze natuurlijke rijkdommen te verkwanselen in ruil voor internationale steun die nooit zal komen. Hij stelt nu voor aan de VS om bevoorrechte toegang te krijgen tot de Congolese ertsen. Zo wil hij Trump ertoe aanzetten om tussenbeide te komen in de oorlog. Een teken van zwakte en een verraad van de Congolese belangen. Een waardig staatshoofd beschermt de strategische rijkdommen, hij zet ze niet te koop in de hoop dat er een redder uit het buitenland zal opdagen.”

Volgens Lumumba wakkerde Tshisekedi de verdeeldheid aan en moedigde hij tribale en politieke tegenstellingen aan ten koste van de nationale eenheid. “Er is een justitie met twee snelheden waarbij politieke tegenstanders in de gevangenis worden gegooid, terwijl de dignitarissen aan de macht de rijkdommen van ons land straffeloos blijven plunderen.”

‘Het regime leeft in luxe’

Op economisch vlak is er de corruptie die alle sectoren van de ambtenarij ondermijnt, luidt de kritiek. “De economische groei is een illusie, en de leefomstandigheden van de Congolezen blijven verslechteren. Terwijl het volk lijdt, leven Tshisekedi en zijn entourage in luxe en overvloed, gedeconnecteerd van de realiteit in het echte Congo.”

Voor Jean-Jacques Lumumba is Tshisekedi niet de man die het land uit het slop kan halen. “Hij is niet alleen mislukt maar heeft de problemen, die hij zou oplossen, nog erger gemaakt.”

De tijd is rijp voor een totale breuk met de eeuwige onbekwaamheid, meent Lumumba. “We kunnen niet meer accepteren dat we alleen maar kunnen kiezen tussen de pest en de cholera. De toekomst van Congo mag niet worden toevertrouwd aan dezelfde gezichten die ons naar het faillissement brachten. We moeten een nieuwe generatie leiders opvoeden. Mannen en vrouwen die blijk geven van patriottisme, bekwaamheid en een duidelijke visie op de toekomst van ons land.”

Voor Lumumba moet Tshisekedi vertrekken. “Alleen zo kunnen we de totale ineenstorting van de natie verhinderen”, denkt hij.

© CongoForum, 26.02.25 (db)

Beeld: Jean-Jacques Lumumba

Bron: Jean-Jacques Lumumba