BENI – In Nobili, een Congolees stadje aan de grens met Oeganda, in de streek van Beni, was er van 5 tot 8 november 2024 een beurs waar boerinnen hun producten en hun werk konden tonen. De bezoekers konden rekenen op heel wat levensmiddelen in de aanbieding, een tombola en vele gesprekken om ervaringen uit te wisselen, aldus Actualité.cd.

Meer dan honderd vrouwen van de ‘Concession forestière des communautés locales’ (CFCL) in Banyangala-Kikingi (Ruwenzori) gaven acte de présence. Ze verkochten hun producten, netwerkten met vrouwen uit andere delen van Beni en Lubero en legden uit hoe zij te werk gingen. Ook leden van de Kitebe, gemeenschapsstructuren voor de verkoop van landbouwproducten, namen deel aan de vierdaagse bijeenkomst.

Nobili staat symbool voor de heropleving van de landbouw in een streek die enkele jaren geleden zwaar te lijden had van de activiteiten van de ADF-rebellen. Momenteel is het daar veel rustiger. De boeren kunnen weer hun akkers bewerken. De landbouw is aan het heropleven. Vaak verbouwen ze cacao of telen ze bananen. Nobili is nu een belangrijke plek voor de handel in landbouwproducten.

Goede verkoop

Neema Kayihembako kon al haar tomaten in één dag tijd verkocht krijgen op de beurs. “Ik verkoop al dertien jaar tomaten, dit helpt me om mijn familie met zeven kinderen te voeden”, zegt ze. “Nooit tevoren kon ik op één dag 30 dollar verdienen. Op een gewone marktdag ontvang ik met moeite 15 dollar. Dankzij de beurs kon ik het dubbel incasseren. Zo moeten er minder tomaten wegrotten.”

De man van Neema kwam om het leven in een hinderlaag van rebellen. Als weduwe staat ze er dus alleen voor.

Aan te moedigen

Justin Vagheni vertegenwoordigt boeren uit Kikingi. Vrouwen uit zijn dorp, op 19 kilometer van Nobili, zakten af naar de beurs om bonen, pinda’s en palmolie aan te bieden. Hij is blij over de voorbije landbouwbeurs. “Het was een prachtige ontmoeting tussen producenten en consumenten”, aldus Justin. “Zulke gelegenheden zijn aan te moedigen zodat boeren in contact kunnen komen met potentiële afnemers. De consumenten ontdekken wat we produceren en willen graag contracten maken om geregeld te kunnen worden bevoorraad.”

Joël Muyisa leidt het middenveld in Banyangala. Volgens hem bewijzen de vrouwen uit de ‘concessions forestières’ waartoe ze in staat zijn. Hun bioproducten kunnen in de plaats komen van ‘voedsel op basis van chemische producten dat afkomstig is uit Oeganda en onze lokale markt overstelpt’. “Onze dorpen liggen dichtbij de grens met Oeganda”, vertelt Joël. “De inwoners trekken makkelijk naar Oeganda om daar groenten te kopen. Maar de Oegandezen gebruiken chemische middelen voor de producten die ze uitvoeren. Kwalijk voor de gezondheid van onze bevolking.”

De organisatoren van de beurs zeggen dat meer dan 2.000 personen langs kwamen om levensmiddelen in te slaan. De bezoekers namen deel aan een tombola waarbij bijna 250 prijzen van allerlei aard werden verloot. Van zakken zout en zonnepanelen tot paraplu’s en matrassen.

Spaar- en kredietverenigingen

Jacques Paluku uit Banyangala-Kikingi weet dat het in tien jaar tijd lukte om minstens 27 spaar- en kredietverenigingen in de dorpen op de been te krijgen. Het bestaan van deze verenigingen hielp lokale boeren om handel te drijven, akkers en grond te kopen, huizen te bouwen of kinderen naar school te sturen. De leden van zo’n vereniging storten elke week ongeveer een halve dollar in de gemeenschappelijke kas. De dividenden worden onderling verdeeld.

Leden van de vereniging kunnen krediet krijgen en betalen dat met 10% interest terug. “Een regeling die iedereen goed uitkomt want na verloop van tijd wordt onze winst binnen de groep verdeeld”, stelt Paluku.

De spaar- en kredietverenigingen zijn erg belangrijk in een streek waar er geen instellingen voor microkrediet te vinden zijn.

Sylvie Kavira is aangesloten bij de spaar- en kredietvereniging ‘Gala Letu’ (Onze Kas). “Ik kon bij de vereniging 100 dollar lenen”, vertelt Sylvie. “Ik kocht een lap grond om bonen, pinda’s, kolen, soja, tomaten en prei te kweken. Door die activiteit kon ik de zes kinderen van mijn zussen naar school laten gaan.” Sylvie was ook in staat om een handeltje in rijst op te zetten.

Cacaoteelt

In de streek van Nobili, waar veel cacaobonen worden geproduceerd, werken boeren met de Kitebe, ook een manier om in groep te sparen en kredieten mogelijk te maken. In een Kitebe wordt niet zozeer met cash gewerkt maar met levensmiddelen. Elke deelnemer aan de structuur brengt om de 15 dagen 5 kilo cacao in, gedurende drie maanden. Voor de gezamenlijke productie wordt dan een afnemer gezocht, en nadien wordt de winst onderling verdeeld.

Ise Kaghiri is de voorzitter van de Kitebe ‘Kawe Kawe’ (‘Je Eigen Fortuin’). “Ik durfde nooit dromen van een eigen huis, maar nu heb ik er één”, aldus Ise. “Enkele jaren terug werden mijn kinderen nog weggejaagd op school. Toen kon ik amper krediet vinden. We moesten toen zelfs akkers verkopen om de kinderen naar school te kunnen laten gaan. Nu hoeven we dat niet meer te doen. Dankzij de Kitebe geraken we gemakkelijk aan krediet.”

© CongoForum, 12.11.24 (db)

Beeld – bron: (illustratief), archief Radio Okapi